Wereldwijd vindt een alarmerende 90% van de ontbossing plaats omdat land wordt vrijgemaakt voor landbouw. Dit grootschalige kappen van bossen veroorzaakt grote problemen - het schaadt ons klimaat door het vrijkomen van koolstof, vernietigt talloze dier- en plantenhabitats, schaadt inheemse volkeren, verstoort vitale watercycli, ruïneert de bodem, maar vermindert ook het vermogen van de aarde om CO₂ te absorberen - waardoor de aarde uiteindelijk op vele manieren gevaar loopt.

Aangezien de producten die we in de EU consumeren kunnen bijdragen aan dit probleem, heeft de EU besloten om krachtige maatregelen te nemen om dit probleem te bestrijden door de EU Deforestation Regulation (EUDR).Deze inspanning is niet helemaal nieuw, het begon eigenlijk met een oudere reeks regels genaamd de EU Timber Regulation, die zich richtte op het stoppen van illegale houtkap. Nu bouwt de ontbossingswetgeving voort op dat fundament en breidt zich uit naar een veel breder scala aan producten en materialen die de belangrijkste aanjagers van ontbossing zijn.

Onder de ontbossingswet wordt ontbossing specifiek gedefinieerd als een verandering in landgebruik. Elk land dat vroeger als bos werd geclassificeerd en na 31 december 2020 uit dat bos is gekapt, wordt aangemerkt als ontbost land. Het maakt niet uit of het bos is ontbost door menselijke activiteiten of door natuurlijke gebeurtenissen.

De ontbossingswet werd van kracht op 29 juni 2023 en hiermee moet elk bedrijf dat importeert naar of exporteert uit de EU nu bewijzen dat het niet afkomstig is van recent ontbost land of bijdraagt aan schade aan het bos.

Producten die onder de wet vallen

De ontbossingswet is van toepassing op een specifieke lijst van grondstoffen en afgeleide producten die de belangrijkste aanjagers van ontbossing zijn.

Producten die direct onder de regeling vallen:

• vee
• hout
• cocao
• soja
• palmolie
• koffie
• rubber

En hun afgeleide producten:

• leer
• chocolade
• rubberen banden
• meubulair
• papier
• Via deze link vind je de productcodes (HS-code) van alle producten die onder de EUDR vallen:

Als je bedrijf deze genoemde producten invoert op de EU-markt of uit de EU exporteert, moet je een due diligence statement (DDS) overleggen met de volgende informatie

• De producten zijn niet afkomstig van recent ontbost land (d.w.z. land dat is ontbost na 31 december 2020).
• De producten hebben niet bijgedragen aan bosdegradatie.
• De producten zijn geproduceerd in overeenstemming met de relevante wetten van het land van productie (inclusief mensenrechten en rechten van inheemse volkeren).

Dit betekent dat producenten van de genoemde producten precieze informatie moeten kunnen geven over waar hun producten zijn gemaakt, inclusief gegevens over de geografische locatie, om hun ontbossingsvrije status te verifiëren.

De overgangstijd

Om bedrijven genoeg tijd te geven om zich aan te passen, heeft de EU onlangs een overgangsperiode van 12 maanden ingesteld. Dit betekent dat de wet volledig van toepassing zal zijn:

Vanaf 30 december 2025 voor grote en middelgrote bedrijven.

Vanaf 30 juni 2026 voor kleinere bedrijven (micro- en kleine ondernemingen).

De nieuwe ontbossingswet vervangt effectief de oudere EU timber regulation (EUTR), die sinds 2013 van kracht was met de volgende overgangsperiode:

• Voor houtproducten die vóór 29 juni 2023 zijn gemaakt, geldt de oudere timber law (EUTR) nog tot eind 2027.
• Voor alle andere producten en voor elk hout dat na die datum wordt gemaakt, komt de nieuwe ontbossingswet in de plaats zodra deze officieel van toepassing is.

Wederverkopers binnen de EU

Wederverkopers binnen de EU worden wettelijk beschouwd als handelaren. Zij kopen en verkopen producten die al op de EU-markt zijn gebracht.

Hun verplichtingen:

• Een referentie bijhouden: Ze moeten het referentienummer van de Due Dilligence Statement (DDS) van hun leverancier noteren.
• Documenten bewaren: Ze moeten documentatie over de herkomst van producten en referentienummers minstens 5 jaar bewaren.
• Geen eigen DDS nodig: Kleine en middelgrote handelaren hoeven geen eigen DDS in te dienen - tenzij ze geclassificeerd zijn als "grote handelaar"
• Wettelijke verantwoordelijkheid: Ze blijven wettelijk verantwoordelijk als blijkt dat een product niet voldoet aan de EUDR, zelfs als iemand anders het DDS heeft opgesteld.

Uitzondering: Grote handelaren (bijv. meer dan 250 werknemers of een omzet van meer dan 50 miljoen euro) moeten hun eigen DDS indienen, net als operators (zoals Solo midocean).

Wederverkopers buiten de EU

Wederverkopers buiten de EU zijn niet rechtstreeks onderworpen aan de EUDR - tenzij ze:

• Producten exporteren naar de EU
• Producten produceren voor de EU-markt

Verplichtingen bij export naar de EU:

Ze moeten hun klanten in de EU informatie geven over de herkomst van het product, waaronder:

• Geolocatie van productiepercelen
• Bewijs van ontbossingsvrije productie

In sommige gevallen moeten ze hun eigen DDS opstellen, vooral als ze optreden als producent.

Afhankelijk van de grootte van het bedrijf gelden er verschillende regels. Alle bedrijven moeten de referentienummers van het Due Dilligence rapport (DDS) dat ze van hun leveranciers krijgen, administreren en deze informatie 5 jaar bewaren. Daarnaast zijn alle bedrijven wettelijk verantwoordelijk voor het DDS van het product, zelfs als het door hun leverancier is verstrekt.

Alleen grotere bedrijven (250> werknemers of 50> miljoen euro) moeten hun eigen DDS hebben.

De volledige EUDR-verordening is hier te vinden

Alle informatie in dit artikel is gebaseerd op onze kennis en interpretatie van de officiële documenten. Er kunnen geen juridische claims worden gemaakt op basis van de informatie in dit artikel.